Η Βιταμίνη Κ2 και ο ρόλος της στον οργανισμό

Για πολλά χρόνια, πίστευαν ότι η λειτουργία της βιταμίνης Κ είναι αποκλειστικά συνδεδεμένη με τις διαδικασίες ενεργοποίησης των παραγόντων πήξης. Ωστόσο, στην τελευταία δεκαετία έχει γίνει όλο και πιο σημαντική, καθώς η βιταμίνη Κ2, σε σχέση με το ρόλο της στην καρδιαγγειακή νόσο και οστεοπόρωση.

Υπάρχουν δύο μορφές της βιταμίνης Κ, Κ1 και Κ2, και είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τις διαφορές μεταξύ τους: Βιταμίνη Κ1 (φυλλοκινόνη) βρίσκεται στα πράσινα λαχανικά, πηγαίνει απευθείας στο ήπαρ και βοηθά να διατηρηθεί κατάλληλο έλεγχο της πήξης του αίματος (είναι η βιταμίνη την οποία δίνεται συχνά σε βρέφη κατά τη γέννηση για να βοηθήσει στην πρόληψη των προβλημάτων αιμορραγίας, αλλά η πρακτική αυτή είναι υπό αναθεώρηση διότι υπάρχει μια υποψία ότι μπορεί να προκύψουν αργότερα γνωστικά προβλήματα στα παιδιά, NDT).

Η βιταμίνη Κ2 (μενακινόνη, ΜΚ) παράγεται από βακτήρια, που βρίσκονται σε υψηλές ποσότητες στο έντερο, αλλά δυστυχώς απορροφάται ελάχιστα και διέρχεται στα κόπρανα. Τη βρίσκουμε στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων, τα οστά και τους ιστούς, καθώς επίσης και στο ήπαρ. Βρίσκεται σε ζυμωμένα τρόφιμα, ιδιαίτερα στο τυρί και στα Natto, ένα ιαπωνικό φαγητό φτιαγμένο από τη ζύμωση σόγιας, η οποία είναι η μεγαλύτερη πηγή.

Το ασβέστιο είναι απαραίτητο για κάθε κύτταρο του σώματος, που έχει μια σειρά από σημαντικούς ρόλους, αλλά η υπερβολική αποτιτάνωση των αρτηριακών τοιχωμάτων αποτελεί παράγοντα καρδιαγγειακού κινδύνου, καθώς και την αύξηση της ακαμψίας και ευθραυστότητα τους, εμποδίζει την κανονική ροή του αίματος προς και προς την καρδιά. Πρόσφατα στοιχεία έχουν δείξει επίσης ότι αρτηριακή αποτιτάνωση στο επίπεδο των μεγάλων αιμοφόρων αγγείων εκτός του εγκεφάλου, ορατή στις σαρώσεις μαγνητικού συντονισμού (MRI), σχετίζεται με εγκεφαλική αγγειακή νόσο και μπορεί να συνδεθεί με μελλοντικούς κινδύνους της άνοιας και εγκεφαλικού επεισοδίου.

Είναι καλά γνωστό ότι τα άτομα που έχουν έλλειψη ασβεστίου στο σκελετό (δηλαδή, βρίσκονται σε κίνδυνο για οστεοπόρωση ή είναι ήδη οστεοπορωτικά) έχουν υψηλότερο κίνδυνο στην καρδιαγγειακή νόσο για την παρουσία της ασβεστοποίησης στο επίπεδο των αρτηριακών αγγείων ( στεφανιαία, εγκεφαλική και νεφρικών αγγείων). Αντίθετα, εκείνοι που παρουσιάζουν περισσότερο ασβέστιο στο σκελετό έχουν μικρότερες εναποθέσεις ασβεστίου στις αρτηρίες και ως εκ τούτου μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου.

Στη βάση αυτού του φαινομένου, γνωστό ως "παράδοξο ασβεστίου», δεν υπάρχει μια σωστή χρήση από το σώμα του ασβεστίου που λαμβάνεται καθημερινά με τροφή ή με τα συμπληρώματα.

Μια φορά, στην πραγματικότητα, πίστευαν ότι η ασβεστοποίηση ήταν μη αναστρέψιμη διαδικασία και ένα αποτέλεσμα της γήρανσης, αλλά σήμερα γνωρίζουμε ότι φυσιολογική παρουσία του ασβεστίου στα αγγεία και στο σκελετό σχετίζεται όχι μόνο με το ίδιο το ασβέστιο, αλλά και με τη βιταμίνη Κ2 , που είναι σε θέση τόσο να εμποδίσει την ασβεστοποίηση των αρτηριών και την αρτηριοσκλήρυνση, όσο και την πρόληψη της οστεοπόρωσης.

Η βιταμίνη Κ2: στοιχείο απαραίτητο για την καρδιαγγειακή υγεία

Η βιταμίνη Κ2 είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη δεν αποθηκεύεται στο ανθρώπινο σώμα, και ως εκ τούτου θα πρέπει να εισαχθεί τακτικά μέσω της διατροφής. Παίζει ένα φυσιολογικό προστατευτικό αποτέλεσμα κατά της ασβεστοποίησης των αρτηριακών τοιχωμάτων: στην πραγματικότητα, πρόσφατα έχει αποδειχθεί ότι το δραστικό «MGP» [MatrixGlaProtein] (GLA πρωτεΐνη εξαρτώμενης από τη βιταμίνη Κ), το οποίο δεσμεύει την παρουσία ασβεστίου στα τοιχώματα των αγγείων με τη βοήθεια μιας διαδικασίας που ονομάζεται καρβοξυλίωση.

Είναι γνωστό ότι η συσσώρευση ασβεστίου είναι μια ενεργητική διαδικασία, ρυθμίζεται και επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από την ((MGP), η πιο ισχυρός αναστολέας της ασβεστοποίησης των μαλακών ιστών, που δεσμεύει το ασβέστιο και αποτρέπει την εναπόθεσή του στα τοιχώματα των αγγείων, με αποτέλεσμα να διατηρηθούν οι αρτηρίες ελαστικές.

Για να λειτουργήσει αυτός ο μηχανισμός της MGPθα πρέπει να ενεργοποιηθεί από την βιταμίνη Κ2 με μια αντίδραση που ονομάζεται  αντίδραση καρβοξυλίωση, αρα η η έλλειψη της βιταμίνης  Κ2 οδηγεί στη ασβεστοποίηση.

Υγιείς ενήλικες με έλλειψη βιταμίνης Κ2 παράγουν σε ποσοστό 30% την πρωτεΐνη(MGP) σε ανενεργό μορφή , σε σχέση με νέους υγιείς ,που το ποσοστό ανέρχεται στο 70% , ενώ τείνει να μειώνεται με την ηλικία.

Σε υγιή αρτηριακό ιστό παρατηρήθηκε μια συγκέντρωση της βιταμίνης Κ2 20-50 φορές υψηλότερη από εκείνη των νοσούντων αρτηριών.

Βιταμίνη Κ2: οφέλη για την υγεία των οστών

Η βιταμίνη Κ2 έχει επίσης καθοριστικό ρόλο στην ομοιόσταση του οστού, διότι είναι απαραίτητη για την ενεργοποίηση της οστεοκαλσίνης, πρωτεΐνης κρίσιμης για την μεταλλοποίηση φυσιολογικού οστού και είναι σε θέση να δεσμεύσει κρυστάλλους υδροξυαπατίτη (65% της δομής των οστών) και να ρυθμίστε την ανάπτυξη των οστών. Η βιταμίνη Κ2 (ΜΚ-7) εμφανίζει μεγαλύτερη εντερική βιοδιαθεσιμότητα από τη βιταμίνη Κ1, και επίσης βοηθά στην αύξηση και τη βελτίωση της σύνθεσης των οστεοβλαστών. Ο μηχανισμός κατά των καταγμάτων της βιταμίνης Κ2 είναι μια εναλλακτική λύση από φαρμάκων που διατίθενται σήμερα για την πρόληψη και θεραπεία της οστεοπόρωσης. Όπως αποδεικνύεται σε κλινικές δοκιμές, οι παραδοσιακές συνταγές με φάρμακα λειτουργούν με την αύξηση της πυκνότητας (οιστρογόνα, διφωσφονικό) ή τον όγκο των οστών (παραθυρεοειδούς ορμόνης), αλλά δεν είναι ακόμη σε θέση να επηρεάσουν άλλες σημαντικές παραμέτρους, όπως την ποιότητα τουνεοσχηματισμένου ποιότητα.

Οι ευεργετικές επιδράσεις της βιταμίνης Κ2 έχουν εκτεταμένα τεκμηριωθεί μέσα από χρόνια έρευνας και τη σύγκριση μεταξύ Κ1 και Κ2 έδειξε ότι μόνο η τελευταία έχει θετική επίδραση στην υγεία. Αυτό είναι σύμφωνο με ό, τι έχει αποδειχθεί από σημαντικές μελέτες, οι οποίες έχουν δείξει την αποτελεσματικότητα και τα οφέλη για την υγεία με τη χρήση της Κ2.

Μια από τις μελέτες είναι αυτή του πανεπιστημίου Ρότερνταμ που ήταν η πρώτη που έδειξε ότι η ημερήσια πρόσληψη της βιταμίνης Κ2, μεγαλύτερη από 32 μικρογραμμάρια, μειώνει τον κίνδυνο τόσο αρτηριακή αποτιτάνωση, καθώς και τον θάνατου καρδιολογικής αιτιολογίας στο 50%, χωρίς να έχει παρενέργειες.

Στην μια άλλη Μελέτη, όπου 16.000 άνθρωποι παρακολουθήθηκαν για 10 χρόνια, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι κάθε επιπλέον δόση από 10 mcgτης K2 στη διατροφή, έχει οδηγήσει σε μείωση 9% του κινδύνου της στεφανιαίας νόσου, ενώ η βιταμίνη Κ1 δεν είχε πάρει τα ίδια αποτελέσματα.